پیشرفتهای نوین در کشف و توسعه داروهای جدید با فناوریهای پیشرفته
توسعه دارو به عنوان یکی از پیشرفتهترین حوزههای فناوریهای دارویی، با ادغام علوم مختلف از جمله بیوانفورماتیک، هوش مصنوعی و نانوتکنولوژی، تحولی بنیادین در صنعت داروسازی ایجاد کرده است. این فناوریها با کاهش زمان و هزینه توسعه داروهای جدید، امکان ارائه درمانهای موثر برای بیماریهای صعبالعلاج را فراهم کردهاند.
بر اساس گزارش سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در سال ۲۰۲۴، فناوریهای نوین توسعه دارو توانستهاند زمان رسیدن داروها به بازار را از ۱۰-۱۵ سال به ۵-۷ سال کاهش دهند و هزینه توسعه هر دارو را از ۲.۶ میلیارد دلار به ۱.۳ میلیارد دلار برسانند. این پیشرفتها به ویژه در دوران همهگیری کووید-۱۹ با توسعه سریع واکسنها و داروهای ضدویروسی اهمیت خود را بیش از پیش نشان دادند.
چرخه کامل توسعه دارو از کشف تا عرضه به بازار با استفاده از فناوریهای پیشرفته (منبع: Nature Reviews Drug Discovery, 2024)
روشهای سنتی کشف دارو با آزمایش هزاران ترکیب شیمیایی
استفاده از کریستالوگرافی اشعه ایکس برای طراحی دارو
هدفگیری مولکولی بر اساس اطلاعات ژنومی
کاربرد یادگیری ماشین برای پیشبینی خواص دارویی
فناوری mRNA در پاسخ به همهگیری کووید-۱۹
ادغام داروها با فناوریهای دیجیتال و پایش هوشمند
توسعه دارو به عنوان یکی از پیشرفتهترین حوزههای فناوریهای دارویی، با سرعتی بیسابقه در حال تحول است. فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی، مدلسازی کامپیوتری و زیستشناسی مصنوعی نهتنها زمان و هزینه توسعه داروهای جدید را کاهش دادهاند، بلکه امکان درمان بیماریهایی که تا چندی پیش غیرقابل درمان محسوب میشدند را فراهم کردهاند.
بر اساس گزارش اخیر موسسه McKinsey، پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰، بیش از ۵۰٪ داروهای جدید با استفاده از هوش مصنوعی توسعه یابند و زمان رسیدن داروها به بازار به کمتر از ۳ سال کاهش یابد. با این حال، چالشهایی مانند استانداردسازی دادهها، مسائل اخلاقی و نیاز به تنظیممقررات مناسب برای فناوریهای نوین همچنان نیازمند توجه ویژه هستند. آینده توسعه دارو در گرو ادغام هرچه بیشتر علوم مختلف و همکاری بینرشتهای خواهد بود.